Chào bạn Thùy Dương! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về chuyên mục Hỏi - Đáp của Bệnh viện Đại học Phenikaa. Với thắc mắc “uống sữa tươi không đường có tăng nước ối không”, chúng tôi xin được giải đáp như sau:
Câu trả lời là có thể hỗ trợ, nhưng không mang tính quyết định. Sữa tươi không đường chứa nhiều nước, canxi, protein và khoáng chất, đây là những thành phần tốt cho sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Việc uống sữa đều đặn giúp bổ sung chất lỏng, từ đó góp phần cải thiện lượng nước ối nếu thiểu ối mức độ nhẹ và nguyên nhân không do bệnh lý. Để hiểu rõ hơn về tình trạng thiểu ối và những cách làm tăng nước ối, bạn hãy theo dõi nội dung bài viết dưới đây nhé.
Thiểu ối là gì?
Thiểu ối (tên tiếng Anh: Oligohydramnios) là hiện tượng lượng nước ối trong tử cung thấp hơn mức bình thường so với tuổi thai. Nước ối là môi trường lỏng bao quanh thai nhi, giúp bảo vệ và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của bé trong suốt thai kỳ. Khi nước ối bị thiếu, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng phổi, hệ tiết niệu, cơ – xương và dây rốn của thai nhi.
Bác sĩ thường xác định tình trạng thiểu ối khi chỉ số AFI (chỉ số ối) đo qua siêu âm dưới 5cm, trong khi màng ối vẫn còn nguyên vẹn. Tình trạng này có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, nhưng thường phổ biến hơn ở giai đoạn tam cá nguyệt thứ ba.
Nước ối là môi trường sống thiết yếu của thai nhi ngay từ những ngày đầu hình thành cho đến khi chào đời
Nguyên nhân gây thiểu ối cuối thai kỳ
Bạn đang mang thai ở tuần 31 – chặng đường cuối của thai kỳ. Ở giai đoạn này, thiểu ối có thể do các nguyên nhân sau:
1. Do bệnh lý từ người mẹ
Thai phụ mắc cao huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường có thể bị suy giảm chức năng nhau thai. Điều này làm giảm oxy và dưỡng chất đến thai nhi. Kết quả là lượng máu tới thai nhi giảm, làm giảm lưu lượng nước tiểu – nguồn chính tạo nước ối trong giai đoạn này.
2. Thiếu nước do uống ít hoặc mất nước
Việc không bổ sung đủ nước trong thời kỳ thai lớn, hoặc mất nước do tiêu chảy, nôn ói kéo dài, ra mồ hôi quá nhiều… có thể ảnh hưởng đến tổng thể tích nước ối. Tuy nhiên, đây là nguyên nhân có thể cải thiện được nếu mẹ bầu được bù nước kịp thời và hợp lý.
3. Tác dụng phụ của một số loại thuốc
Một số loại thuốc điều trị như thuốc ức chế men chuyển (ACEi) hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) có thể làm giảm lượng máu tới bánh nhau hoặc ảnh hưởng đến chức năng thận thai nhi, từ đó làm giảm khả năng bài tiết nước tiểu, dẫn đến thiểu ối.
4. Rỉ ối kéo dài
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất trong tam cá nguyệt thứ ba. Màng ối bị tổn thương nhỏ khiến nước ối thoát ra từ từ qua đường âm đạo, nhiều mẹ dễ nhầm với khí hư loãng, nên không phát hiện kịp. Việc mất nước ối kéo dài có thể khiến thể tích ối giảm nghiêm trọng.
5. Dị tật bẩm sinh hệ tiết niệu hoặc thận
Nếu thai nhi gặp các bất thường như thiểu sản thận, không có thận, hoặc hẹp niệu đạo, sẽ khiến quá trình bài tiết nước tiểu bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Dạng thiểu ối này thường được phát hiện từ sớm, nhưng có thể diễn tiến nặng hơn vào cuối thai kỳ.
6. Trường hợp không rõ nguyên nhân
Không hiếm trường hợp, dù đã thăm khám, xét nghiệm và siêu âm đầy đủ, bác sĩ không thể xác định nguyên nhân rõ ràng gây thiểu ối. Những thai kỳ này vẫn cần được theo dõi sát bằng siêu âm doppler động mạch rốn, theo dõi tim thai, chỉ số ối định kỳ và lên kế hoạch sinh phù hợp để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
Thiểu ối 3 tháng cuối thai kỳ có cần điều trị không?
Thiểu ối trong 3 tháng cuối thai kỳ có cần điều trị hay không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân gây ra tình trạng này.
- Trường hợp thiếu ối nhẹ: Không cần điều trị nhưng cần thay đổi lối sống, tăng cường bổ sung nước (trên 2 lít nước mỗi ngày), nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi lượng nước ối định kỳ qua siêu âm để đảm bảo thai nhi phát triển bình thường.
- Trường hợp thiểu ối ở mức trung bình đến nặng: Đặc biệt các trường hợp mẹ đang bị cao huyết áp, đái tháo đường, thai chậm phát triển hay vỡ ối non, việc điều trị và theo dõi cần được thực hiện sát sao hơn. Lúc này, bác sĩ sẽ tập trung kiểm soát các bệnh lý nền và đánh giá tình trạng thai nhi. Nếu cần thiết, có thể thực hiện truyền ối hoặc chỉ định sinh sớm khi nhận thấy thai nhi không còn đảm bảo an toàn trong bụng mẹ. Bạn cần tuân thủ hướng dẫn bác sĩ sản khoa và tái khám đúng lịch để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.
Uống sữa tươi không đường có tăng nước ối không?
Sữa tươi không đường không trực tiếp làm tăng lượng nước ối, tuy nhiên nó có thể gián tiếp hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu ối ở bà bầu nhờ một số đặc điểm sau:
1. Cung cấp nước và điện giải
Sữa là chất lỏng, giúp bổ sung một phần lượng nước cho cơ thể. Khi mẹ bầu uống đủ chất lỏng, bao gồm nước lọc, sữa, nước ép trái cây, sẽ giúp tăng thể tích tuần hoàn máu – yếu tố quan trọng để tăng cường lưu lượng máu đến tử cung và nhau thai, từ đó hỗ trợ tăng sản xuất nước ối.
2. Giàu protein và dưỡng chất
Protein và các dưỡng chất như canxi, magie, vitamin A, D, K,… trong sữa tươi không đường giúp cải thiện chức năng nhau thai, tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều tiết lượng nước ối.
3. Không gây tăng đường huyết hay tăng cân quá mức
Sữa tươi không đường có chỉ số đường huyết thấp hơn so với sữa có đường, phù hợp với mẹ bầu muốn kiểm soát cân nặng hoặc có nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Giữ mức đường huyết ổn định giúp nhau thai hoạt động hiệu quả hơn, từ đó có thể hỗ trợ gián tiếp cho việc duy trì nước ối.
Sữa tươi không đường không làm tăng nước ối trực tiếp nhưng vẫn cung cấp nước, khoáng chất cho cơ thể
Tìm hiểu thêm:
- Gợi Ý Cách Tăng Nước Ối Nhanh Nhất Cho Mẹ Bầu An Toàn, Hiệu Quả
- Tại Sao Uống Nhiều Nước Mà Vẫn Ít Ối? Thiểu Ối Nên Uống Gì?
Mẹ bầu bị thiểu ối nên uống gì để tăng ối?
Bên cạnh uống sữa tươi không đường, mẹ bầu có thể bổ sung một số loại nước hỗ trợ tăng ối hiệu quả, bao gồm:
1. Nước lọc
Nước lọc vẫn luôn là lựa chọn số một cho mẹ bầu khi cần tăng nước ối. Uống đều đặn từ 2 lít nước mỗi ngày không chỉ giúp cải thiện tuần hoàn máu mà còn thúc đẩy quá trình tạo nước ối tự nhiên trong cơ thể. Đây là cách đơn giản, dễ thực hiện nhưng lại mang đến hiệu quả bền vững cho cả mẹ và thai nhi.
Nước lọc là nguồn cung cấp nước ối cho cơ thể mẹ bầu hiệu quả, nhanh chóng
2. Nước dừa, nước mía
Nước dừa là nguồn cung cấp chất điện giải dồi dào, giúp cân bằng nội môi và hỗ trợ bù nước. Trong khi đó, nước mía cung cấp năng lượng và một số khoáng chất thiết yếu. Hai loại nước này khi được sử dụng đúng cách (300 - 500ml mỗi tuần) có thể hỗ trợ mẹ bầu tăng nhẹ lượng nước ối. Tuy nhiên cần nhớ rằng, chúng không thể thay thế hoàn toàn nước lọc và cần được dùng điều độ để tránh dư thừa đường hoặc chất khoáng đặc biệt ở các mẹ có tiểu đường thai kỳ.
3. Nước ép trái cây giàu nước
Các loại nước ép từ trái cây mọng nước như cam, bưởi, dưa hấu không chỉ cấp nước mà còn bổ sung nguồn vitamin C, A và các khoáng chất cần thiết như kali, magie,… Những dưỡng chất này giúp tăng sức đề kháng cho mẹ bầu, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi. Mẹ bầu nên ưu tiên các loại nước ép tươi, không thêm đường để đảm bảo an toàn và mang lại hiệu quả tối đa trong quá trình tăng nước ối.
Nước ép trái cây cung cấp vitamin A, C và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, giúp tăng cường sức đề kháng hiệu quả
4. Sữa hạt, sữa đậu nành
Dù các loại sữa này không có tác dụng tăng nước ối trực tiếp nhưng chúng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất, duy trì sức khỏe mẹ bầu và hỗ trợ thai kỳ ổn định.
Sữa hạt giàu omega-3, vitamin E tốt cho não bộ thai nhi; sữa đậu nành chứa nhiều protein thực vật và sữa bầu được bổ sung thêm axit folic, sắt giúp ngăn ngừa thiếu máu là những loại sữa mẹ bầu có thể tham khảo cho thai kỳ của mình. Chúng góp phần hỗ trợ cải thiện sức khỏe tổng thể cho mẹ bầu và gián tiếp giúp tăng lượng ối tự nhiên an toàn, nếu được sử dụng đúng cách kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Các loại sữa hạt bổ sung những dưỡng chất cần thiết nuôi dưỡng thai nhi
Lưu ý quan trọng cho mẹ bầu bị thiểu ối
Khi bạn được chẩn đoán thiểu ối, cần đặc biệt lưu ý một số điều sau:
1. Tăng cường uống nước mỗi ngày
Việc bổ sung đủ nước là rất quan trọng trong việc cải thiện lượng nước ối. Mẹ nên uống hơn 2 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép trái cây tươi, nước dừa hoặc nước điện giải. Bên cạnh đó, mẹ nên nghỉ ngơi đầy đủ và nằm nghiêng bên trái để tăng cường lưu thông máu đến tử cung và bánh nhau, từ đó giúp cải thiện lượng nước ối.
2. Theo dõi cử động thai thường xuyên
Thai máy là một chỉ số quan trọng phản ánh tình trạng sức khỏe thai nhi. Nếu mẹ nhận thấy thai cử động yếu hoặc ít hơn bình thường, cần đến cơ sở y tế kiểm tra ngay để được bác sĩ thăm khám và can thiệp kịp thời nếu cần.
3. Khám thai định kỳ
Mẹ cần tuân thủ lịch khám thai và siêu âm định kỳ, đặc biệt là theo dõi chỉ số ối AFI (Amniotic Fluid Index). Bác sĩ có thể chỉ định siêu âm 1–2 lần mỗi tuần, kết hợp với đo Doppler động mạch rốn và theo dõi monitoring tim thai để đánh giá tình trạng thai nhi sát sao.
4. Ăn uống đầy đủ và cân đối
Một chế độ ăn khoa học sẽ giúp hỗ trợ cải thiện môi trường nước ối. Mẹ bầu nên bổ sung đa dạng dưỡng chất, đặc biệt là protein, vitamin C, các loại rau xanh và trái cây tươi. Nên hạn chế thực phẩm mặn, nhiều muối vì có thể làm giảm lượng nước ối trong cơ thể.
Kết luận
Khi đã biết uống sữa tươi không đường có tăng nước ối không, mẹ bầu sẽ có cơ sở để cân nhắc sử dụng loại sữa này một cách hợp lý trong suốt thai kỳ. Mặc dù không trực tiếp làm tăng nước ối, nhưng sữa tươi không đường vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước, dưỡng chất, hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Thiểu ối nếu được phát hiện sớm và theo dõi đúng cách hoàn toàn có thể kiểm soát và cải thiện. Bạn nên giữ tinh thần lạc quan, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và chăm sóc thai kỳ cẩn thận để bảo đảm thai nhi phát triển tốt. Để được tư vấn thai kỳ tốt hơn, bạn hãy ghé qua Trung tâm Y học bào thai - Bệnh viện Đại học Phenikaa hoặc đặt lịch tư vấn miễn phí với chuyên gia ngay hôm nay: 1900 88 66 48.
Chúc mẹ bầu Thùy Dương khỏe mạnh, chuẩn bị “vượt cạn” thành công nhé!
